Hengelo – SOB Research heeft in het najaar van 2018 een van de grootste opgravingen in Twente uitgevoerd op een terrein dat bestemd is voor woningbouw aan de Duizendpoot, aan de noordzijde van Hengelo (Overijssel). Er werd een gebied van bijna 2 hectare opgegraven. Op de dekzandrug werden duizenden sporen aangetroffen die duiden op menselijke activiteiten gedurende de gehele periode na het einde van de laatste IJstijd.

Bewoning in de Romeinse tijd

Er werden resten van tientallen gebouwen uit de Romeinse tijd blootgelegd, van boerderijen en bijgebouwen uit verschillende fasen van deze nederzetting. Het gedeelte van de nederzetting dat opgegraven werd lijkt hoofdzakelijk uit de eerste twee eeuwen na het begin van de jaartelling te dateren. Binnen het nederzettingsterrein hebben zich diverse activiteiten afgespeeld als onderdeel van het dagelijkse bestaan. Er zijn resten van ovens en haarden aangetroffen, er werd textiel en aardewerk geproduceerd en ook ijzer. Mogelijk heeft de nederzetting zelfs huis geboden aan een teruggekeerde huurling in dienst van het Romeinse leger.

Begraving in de IJzertijd

Ook zijn een aantal crematiegraven aangetroffen die uit de Midden- en Late IJzertijd dateren, grofweg uit de periode vanaf de 6^de eeuw tot in de eerste helft van de 1^ste eeuw voor Chr.  In enkele graven, hoewel slecht geconserveerd, zijn zelfs nog grafgiften vastgesteld. Een bijzondere structuur in relatie tot het grafveld betreft een vierkante greppel met daarbinnen een mogelijke offerkuil. Mogelijkheden voor de interpretatie van deze (graf?)structuur zijn uiteengezet in de rapportage.

Kuilen in het ven

Naast deze twee voornaamste complextypen zijn ook sporen vastgesteld uit het Mesolithicum en Neolithicum, de Vroege IJzertijd en uit de Merovingische tijd. Voor deze twee laatstgenoemde perioden gaat het vermoedelijk om een kortstondige bewoningsfase. Uit het Mesolithicum en Neolithicum zijn verspreid over het opgravingsareaal diverse grondsporen vastgesteld die wijzen op incidentele verblijfplaatsen en activiteitenzones. Een zeer waardevol gebleken landschappelijk element betreft een klein ven aan de noordoostzijde van het opgravingsterrein. Onder een veenlaag werd een grote concentratie graafsporen vastgesteld die op basis van de stratigrafie, pollenonderzoek en een C14 datering uit de Atlantische periode dateren (Midden-Mesolithicum tot en met Vroeg Neolithicum). Vergelijkbare vindplaatsen waren tot op heden alleen nog uit de regio Zutphen bekend.

Het geheel werd oorspronkelijk afgedekt door een dik esdek, dat aangelegd werd bij een nabijgelegen boerderijerf. Vermoedelijk gaat de aanlegfase van het akkercomplex terug tot in de 10^de of 11^de eeuw. Sinds die tijd is het altijd als landbouwgrond in gebruik gebleven.

Het rapport van deze opgraving is nu te downloaden via deze link: rapport.

In het nieuws

• Stormloop op archeologische opgravingen in Hengelose wijk; door Bert Janssen (Twentsche Courant Tubantia; 13-10-2018)